یکی از جذابیت هایی که در جهان به طور طبیعی وجود دارد کوه ها هستند و تنها کافی است شما بتوانی کوه را به همراه نقش و نگارهای باستانی ببینی. آن وقت است که جذابیتش چند برابر می شود.

یکی از همین ترکیب های جذابیت در نزدیکی پرسپولیس یا همان تخت جمشید قرار دارد که اسمش را نقش رستم گذاشتند و هر ساله تعداد زیادی گردشگر را در قالب تور شیراز فارا گشت به خود جذب می کند.

در این مقاله به بررسی و معرفی این جاذبه فوق العاده و جذابیت های آن می پردازیم. در کنارش به این سوال ها نیز پاسخ می دهیم:

نقش رستم در کدام شهر است؟

علت اسم گذاری نقش رستم چه بود؟

آثار تاریخی و کتبیه های نقش رستم کدام ها هستند؟

نقش رستم مرودشت

هر آن چه درباره نقش رستم شیراز خوب است بدانی

نقش رستم کجاست؟

نقش رستم در استان فارس و شهر مرودشت شیراز قرار گرفته. این جاذبه در فاصله 6 کیلومتری پرسپولیس یا تخت جمشید ساخته شده است.

این گنجینه تاریخی مجموعه ای باشکوه است که از سه دوره تاریخی، جان سالم به در برده است. از جمله آن ها می شود به دوران خدایان ایلامی، پادشاهان هخامنشی و روزگاران ساسانی اشاره کرد. نقش رستم قطعاً یکی از ارزشمندترین ثروت های میراث ایرانی محسوب می شود.

قدمت نقش رستم

گنجینه باستانی نقش رستم همان طور که اشاره شد در فاصله 6 کیلومتری پرسپولیس و در کوه های حاجی آباد واقع شده است بنابراین بیشترین ربط تاریخی را به دوران هخامنشی دارد. اما درباره این مجموعه می شود گفت که سه دوره اصلی را طی کرده است:

یادگارهای ایلامی که به 600 تا 2000 سال قبل از میلاد برمی گردد، دوران هخامنشی که مربوط به زمان 330 تا 600 قبل می شود و همچنین دوران ساسانی که 224 سال تا 651 سال بعد از میلاد است.

نقش رستم فارس

درون نقش رستم چیست؟

مقبره های برخی از بزرگترین پادشاهان هخامنشی در نقش رستم قرار دارد. مقبره های خشایارشا (خشایار شاه) (486 تا 445 قبل میلاد)، داریوش اول (522 تا 486 قبل میلاد)، اردشیر اول (465 تا 424 قبل میلاد) و مقبره های داریوش دوم (424 تا 405 قبل میلاد) همگی در نقش رستم واقع شده اند.

عرض هر مقبره 19 متر و طول آن حدود 93 متر است. مقبره ها حدود 26 متر از سطح زمین فاصله دارند.

 

سازه های آرامگاه های نقش رستم

ورودی هر مقبره به شکل مربع است. این درها در دوران باستان قفل می شدند. علاوه بر این، مقبره داریوش دارای نوشته های خط میخی نیز می باشد که باعث شده این آرامگاه جذاب تر و راز آلود تر شود.این نظریات در سایت livius.org نیز درج شده است.

This tomb is well-known for the king’s “autobiography”, which is contained in two inscriptions (DNa and DNb). The central thought is that Darius wanted to rule according to justice: “It is not my desire that a man should do harm, nor is it my desire that he goes unpunished when he does harm”.

در این کتیبه نقش رستم، داریوش در حال ستایش اهورامزدا است و از پیروزی های خود یاد می کند. او همچنین در مورد افکار خود درباره ایران و مردمانش و همچنین شیوه پادرشاهیش صحبت می کند.

راهرو مقبره داریوش دارای طولی 18.72 متری و عرضی  3.7 متری است. در این مقبره، 9 تابوت سنگی وجود دارد که در یک ردیف سنگی حفر شده اند. آن ها متعلق به داریوش بزرگ، ملکه و سایر اقوام نزدیک هستند. ابعاد آن ها 2.1 در 1.5 در 1.5 است و هر مقبره با یک سنگ بزرگ، پوشانده شده است.

 

ورودی مقبره نقش رستم

 

نمادگرایی فضای بیرونی مقبره ها

کنده کاری و حکاکی شاه با قوس و ابزار حکاکی در دست در بالای سکو قابل مشاهده است. این قوس نمادی از قدرت است. در مقابل پادشاه، کنده کاری اهورامزدا دیده می شود. در این حکاکی دو مکان قابل مشاهده است که آتش مقدس در حال سوختن است.

در بالا سمت راست تصویر، حکاکی ماه قابل مشاهده است که بی ثباتی جهان را نشان می دهد. در پایین سکوی، نمایندگان ملل مختلف تخت سلطنت را در دست دارند. در بخشی دیگر از این کتبه ستون هایی نیز طراحی شده. در بالای هر ستون شما می توانی یک گاو دو سر را ببینی. تصاویر شیرهای خروشان نیز در پایین نقوش قابل مشاهده هستند. جالب این جاست که شیرها با مقداری نیلوفر آبی تزئین شده اند.

نیلوفر آبی یا لوتوس در اصل نمادی از اخلاص و عاری از هر گناهی است که یکی از ویژگی های اصلی ایرانیان در دوران اقتدار و قدرت می باشد.

کتیبه نقش رستم

کعبه زرتشت (مکعب زرتشت)

در جلوی نقش رستم، یک مکعب زیبا وجود دارد که آن را مکعب زرتشت یا همان کعبه زرتشت (=پیامبر ایرانی) می نامند. این بنا از سنگ های بزرگ ساخته شده است. مهارت و دقت به کار رفته در قلمه ها و حکاکی های سنگ های سیاه و سفید نشان از توانایی معماری های موجود در سلسله هخامنشی دارد.

در بالای مکعب، یک اتاق 2.5 در 2.5 متر مربعی وجود دارد. باورهای مختلفی درباره این اتاق وجود دارد. برخی معتقدند اوستا (متون مذهبی آیین زرتشت) که بر روی 12000 گاوچرانش نوشته شده است در این اتاق نگه داری شده است.

 

ورودی کعبه زرتشت

برخی دیگر معتقدند که این اتاق مقبره بردیا پسر کوروش است که توسط برادرش کامبیز کشته شد. برخی از مورخان نیز معتقدند که آتش مقدس در این اتاق نگه داری شده است.

اخیراً گفته می شود که این اتاق یک رصدخانه بوده است. در زمان امپراطوری ساسانیان، برخی از اسناد مهم دولتی در آن نگهداری می شدند. یک کتیبه ساسانی به سه زبان در این ساختمان وجود دارد. این کتیبه عمدتاً درباره وقایع تاریخی شاپور اول در نبردهای ایران و روم است که در آن والرین (امپراتور روم) شکست خورد و در نیشابور زندانی شد، می باشد.

نماد اهورامزدا برای اولین بار در دوره هخامنشیان (550 – 330 پیش از میلاد) در كتیبه داریوش اول ظاهر شد. تا قبل از آرتراكسس دوم پارس، اهورامزدا در تمام كتیبه های سلطنتی موجود به پرستش فراخوانده می شد.

در دوره هخامنشی، رسم بر این بود که یک ارابه خالی به همراه اسب های سفید، برای دعوت از اهورامزدا برای همراهی با ارتش فارس در نبردها صورت گیرد. خوب است بدانی که تصاویر اهورامزدا از قرن 5 قبل از میلاد مسیح وجود داشت. اما در دوره ساسانی با چهره های حک شده از سنگ جایگزین شد و بعداً با یک حرکت نمادین که توسط سلسله ساسانی انجام شد، کاملاً این نماد ها حذف شدند.

کعبه زرتشت

علت نامگذرای نقش رستم

ترمیم های ساسانی عمدتا جنگ های بین سوارکاران یا صحنه های اعطای نشان را به تصویر می کشد. از آن جا که جنگ های بین سوارکاران پادشاهان ساسانی نمایانگر قصه های جوانمردی است، افراد محلی اعتقاد داشتند مردی که بر روی حکاکی ها به تصویر کشیده شده، رستم، قهرمان شاهنامه است.

اما باید بدانیم که حماسه شاهنامه، شاهکار فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی قرن دهم و یازدهم است.

بنابراین، این مجموعه را نقش رستم (به معنای حک شده های رستم) اسم گذاری کرده اند. زیرا مردم محلی بر این باور بودند که مرد کنده کاری شده بر روی تابلوها قهرمان حماسی “رستم” است.

برای روشن شدن حقایق نهفته در نقش رستم و کشف رازهای آن، برای چندین بار بین سال های 1936 و 1939 توسط تیمی از انستیتوی شرقی دانشگاه شیکاگو به سرپرستی اریش اشمیت حفاری و بازبینی شد.

علت نامگذاری نقش رستم در کتیبه ها

گود برداری برای کشف اسرار درون نقش رستم مرودشت شیراز

برای اولین بار نقش رستم، در سال 1923 توسط ارنست هرتسفلد (باستان شناس آلمانی و ایران شناس) حفاری شد. هرتفلد آخرین جواهرات برج ساسانی را حفاری کرد. پس از آن، این مکان از سال 1936 تا 1939 بارها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

برخی از میراث مهم مانند كتیبه های فارسی و برخی سنگ های مدفون متعلق به دوره ساسانی یافت شده است. در حفاری های مرکزی، به یک ساختمان می رسند و در قسمت های غربی آخرین جلیقه های دو ساختمان با آجر گل آلود پیدا شده است.

در حالی که این گنجینه هنوز شرایط میراث جهانی یونسکو را ندارد، اما حکاکی های ظریف و زیبای ساسانی به عنوان بخشی از منظره باستان شناسی ساسانی منطقه فارس که توسط یونسکو به دلیل تجسم تحولات سیاسی، تاریخی، فرهنگی و هنری توانمند ساسانی شناخته شده است، محافظت می شوند.

اثر تازه ثبت شده در یونسکو، از ژوئیه سال 2018، شامل هشت مکان باستان شناسی است که در سه بخش جغرافیایی فیروزآبا ، بیشاپور و سروستان واقع شده است.

دو اسم محلی دیگر برای نقش رستم عبارتند از “سلیب”، یک کلمه عربی به معنای “صلیب”، و صلیب های فارسی. این اسم گذاری به دلیل نمای مقبره ها است که شبیه صلیب است.

این مقبره های هخامنشی بود که ساسانیان را به نقش رستم جذب می کرد. این مقبره ها و گور دخمه های نقش رستم محفظه هایی برای خاکسپاری هستند که دارای حکاکی هایی می باشند و هرکدام دارای یک سارکوفاگ بودند.

با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا اجساد مستقیماً درون این سارکوفاژی ها قرار داده شده اند، یا استخوان هایی هستند که پس از قرار گرفتن در برج سکوت در این تابوت ها قرار گرفته شده اند. علاوه بر این ها، اعتقاد بر این است که به دنبال حمله اسکندر کبیر در قرن چهارم قبل از میلاد، تمام مقبره ها غارت و ویران شدند.

در حال حاضر برنامه ریزی برای قرار دادن کل مجموعه نقش رستم در فهرست میراث جهانی یونسکو ادامه دارد. همان طور که تخت جمشید، در این فهرست قرار دارد. به عنوان بخشی از این روند، چندین پروژه مرمت در حال انجام است. اسکن دقیق لیزری مجموعه نیز برای انجام ترمیم دقیق در حال انجام است. این قبیل کارهای مثبت قدم های خوبی برای حفظ جاهای دیدنی شیراز به عنوانی بخشی از میراث ایرانیان هستند.

ترمیم آرامگاه های نقش رستم

چطور به نقش رستم بروم؟

برای رسیدن و بازدید از این اثر تاریخی و معروف جهانی که حتی در مختارنامه هم از آن یاد شده دو راه وجود دارد:

وسیله نقلیه شخصی، شما می توانی به بزرگراه شیراز – مرودشت بروی. سپس جاده مرودشت – سعادت شهر را طی کنی نا به مقصد برسی. نقش رستم در 60 کیلومتری شیراز قرار دارد پس فاصله آن با شهر شیراز تقریبا 30 الی 45 دقیقه با ماشین است.

ثبت نام در تور، آژانس مسافرتی فارا گشت کوروش کبیر به عنوان مجری اصلی تور شیراز با قطار یا هواپیما در ایران، هر روز برنامه بازدید و گشت از جاذبه های توریستی شیراز دارد. بنابراین می توانی با رزرو تور شیرازگردی فارا گشت، همراه با گروه مسافران و همراهی بهترین لیدر و راهنمای شیراز از این اثر زیبا و تاریخی دیدن کنی. لیدرهای ما تمام رازها و اسرار نقش رستم را برای شما بازگو می کنند و با راهنمایی آن ها این مجموعه را بهتر از هر کس دیگری خواهی شناخت.

 

تور نقش رستم فارا گشت

ساعات بازدید از نقش رستم فارس:

برای بازدید از این مجموعه حدودا از ساعت 9:00 صبح الی 20:00 زمان خواهی داشت.

یکی از بهترین زمان ها برای بازدید از این منطقه تور شیراز پاییز می باشد که هوا خنک تر است و راحت تر می توانی گردش داشته باشی.

نقشه و آدرس نقش رستم در گوگل مپ

اطلاعات جاهای دیدنی فارا گشت کوروش

آثار تاریخی در نقش رستم از جاذبه های دیدنی این شهر هستند. شیراز جاهای دیدنی فوق العاده زیبای زیادی دارد که با دیدن اونها لذت هر نوع سفری دو چندان می شود. اگر می خواهی بدونی که این شهر چه جاذبه های دیگه ای داره، صفحه وبلاگ تخصصی شیراز رو که برات آماده کردیم می تونی ببینی. مطمئنا خوشت میاد:

اگر مشتاق هستی یه مسافرت فوق العاده به یاد ماندنی به شیراز داشته باشی و لذت بردی از خوندن اطلاعات فوق العاده نقش رستم مرودشت که برات شرح دادیم و می خواهی از نزدیک دیدنش رو تجربه کنی، صفحه تور شیراز فارا گشت رو حتما ببین. ( برای انتخاب یه سفر فراموش نشدنی کمکت می کنه. )

اطلاعات کامل تورها فارا گشت کوروش کبیر
اطلاعات کامل هتل ها فارا گشت

تصمیم گرفتی بری به شیراز و جذابیت های این شهر رو ببینی؟ مطمئنا یکی از دغدغه هات انتخاب محل اقامتی خواهد بود که قرار است شب را در آن جا استراحت کنی، این محل اقامت باید از نظر تمیزی، امکانات و قیمت مناسب سلیقه شما باشه. سلیقه شما چیه؟ صفحه رزرو هتل های شیراز کاملترین اطلاعات رو درباره هتل ها به شما میده تا بهترین انتخاب محل اقامت رو داشته باشی:

وقتی با آژانس هواپیمایی و مسافرتی فارا گشت تماس می گیری همکاران ما به تمامیه سوالات شما درباره نقش رستم فارس، مدت زمان سفر به شیراز، امکانات و درجه هتل های پکیج تور شیراز ارزان در ایام عادی یا تور شیراز نوروز و خدمات گشت ها و بهترین راهکارها پاسخ می دهند پس خیالت راحت باشد.

پاسخگویی به همه شما عزیزان یکی از وظایف مورد علاقهٔ ماست. برای دریافت اطلاعات بیشتر و زمان و شرایط رزرو تور می ‌توانی با شماره تلفن های زیر تماس حاصل فرمایی.

 

02186037414
09208008108

تورهای پیشنهادی برای بازدید از نقش رستم شیراز :

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا